ENDÜLÜS MEDENİYETİ’NİN AVRUPA’YA İLMÎ ETKİLERİ  

╔════════════════════════════════════════════════════════════╗
║                                                            ║
║       ENDÜLÜS MEDENİYETİ’NİN AVRUPA’YA İLMÎ ETKİLERİ       ║
║            Tez No :  840892                                                 ║
║       Yazar(lar): Enes ŞANAL                               ║
║       Üniversite: İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi          ║
║       Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü                   ║
║             Ana Bilim Dalı: Tarih                                ║
║                       Tez Türü: Doktora                                                 ║
╚════════════════════════════════════════════════════════════╝

ÖZET

Avrupa’da Müslümanlar tarafından ele geçirilen ilk bölge olan ve yaklaşık sekiz asır İslâm idaresi altında kalan Endülüs coğrafyası siyasi, sosyal, dini ve kültürel yapısıyla Ortaçağ Avrupa tarihinde önemli bir yere sahiptir. İslâm, Hristiyanlık ve Yahudilik inançlarının yanı sıra muhtelif milletlerden insanlara ev sahipliği yapan Endülüs’ün çok dinli ve çok milletli nüfus yapısı bu coğrafyada farklı geleneklerin bir araya gelmesiyle köklü bir medeniyetin inşasına katkı sağladı. Endülüs’ün VIII. asırda İslâm hâkimiyeti altına girmesini takip eden yıllarda Endülüslü âlimler Doğu İslâm dünyasına (Maşrık) yaptıkları ilmî seyahatlerle (rihle) muhtelif bilim dallarında kendilerini geliştirmekle kalmayıp bilimsel faaliyetlerini sürdürdükleri ülkelerden önemli eserleri beraberlerinde Endülüs’e getirerek bölgede ciddi bir bilgi birikiminin oluşmasına öncülük ettiler. Benzer şekilde İslâm dünyasının farklı bölgelerinde yaşayan âlimlerin bilimsel faaliyetler yürütmek üzere Endülüs’e yaptıkları seyahatlerin yanı sıra Endülüslü idarecilerin âlimleri himaye ve bilimsel çalışmaları teşvik etmeleri Endülüs’ün İslâm dünyasının en önemli bilim havzalarından biri olmasını sağladı.

Endülüs’te tıp, eczacılık, matematik, astronomi, felsefe ve teoloji gibi bilim dallarının gelişmesi, bölgenin Doğu ve Batı İslâm dünyasındaki âlimler için önemli bir ilmî cazibe merkezi haline gelmesini sağlarken bilhassa X. asırdan itibaren Endülüs Medeniyeti, başta Hristiyan İspanya olmak üzere Avrupa’daki muhtelif bilim çevrelerinde de merak uyandırmaya başladı. Endülüs Medeniyeti’nin Avrupa’ya etkilerinin başlangıcı genellikle Toledo Tercümanlar Okulu (XII-XIII. asırlar) ile ilişkilendirilse de tarihi kaynaklar bu sürecin X. asırda başladığına işaret etmektedir. Endülüs’ün ilmî yönden ikbal çağını yaşadığı X. asırda bazı Avrupalı âlimlerin burada gelişen İslâm bilimlerine ilgi duyarak bölgeyi ziyaret etmeleri bahsi geçen ilmî etkileşim sürecinin başlamasına zemin hazırladı. XII. asrın ilk çeyreğine gelindiğinde bu ilgi daha da büyüyerek başta Toledo olmak üzere İber Yarımadası’ndaki şehirlerde Arapça bilimsel eserlerin Latince ve diğer Batı dillerine tercüme edilmesiyle zirveye ulaştı.

Bu çalışma, Arapça bilimsel eserlerin Toledo Tercümanlar Okulu’nda Latince, Kastilyaca ve İbranice gibi dillere tercüme edilmeye başladığı 1125 yılından İslâm bilimlerine ilgisiyle bilinen Kastilya-Leon Kralı X. Alfonso devrinin sonu olan 1284 yılına kadarki süreçte İslâm bilimlerinin Endülüs üzerinden Avrupa’ya taşınmasını ve takip eden yıllarda bu bilgi birikiminin Avrupa’daki bilim çevrelerine etkilerini tespit etmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Endülüs, İspanya, Tercüme Faaliyetleri, Toledo Tercümanlar Okulu, İslâm Bilimleri.

ABSTRACT

Doctoral Thesis Doctor of Philosophy (PhD)
Scientific Effects of Andalusian Civilization on Europe (1125-1284) Enes ŞANAL
İzmir Kâtip Çelebi University Department of History

The geography of al-Andalus, which was the first region conquered by Muslims in Europe and remained under Islamic rule for about eight centuries, has an important place in the history of Medieval Europe with its social, religious and cultural structure. The multi-religious and multi-national population structure of al- Andalus, which hosted people from various nations as well as Islam, Christianity and Judaism, contributed to the construction of a deep-rooted civilization by bringing together different traditions in this geography. In the years following al-Andalus’ coming under Islamic rule in the 8th century, Andalusian scholars not only improved themselves in various disciplines through their scholarly travels (Rihla) to the eastern Islamic world (Mashriq), but also pioneered the formation of an intense accumulation of knowledge in the region by bringing important scientific works to al-Andalus from the countries where they carried out educational scientific activities. Similarly, scholars from different parts of the Islamic world traveled to al-Andalus to carry out scientific activities, and the Andalusian administrators’ patronage of scholars and encouragement of scientific studies made al-Andalus one of the most important scientific basins of the Islamic world.

The development of sciences such as medicine, pharmacy, mathematics, astronomy, philosophy and theology in al-Andalus made the region an important cultural center of attraction for scholars in the Eastern and Western Islamic worlds, and especially from the 10th century onwards, Andalusian civilization began to arouse the curiosity of various scientific circles in Europe, especially in Christian Spain. Although the beginning of the influence of Andalusian civilization on Europe is usually associated with the Toledo School of Translators (12-13th Centuries), historical sources indicate that this process began in the 10th century. In the 10th century, when al-Andalus experienced a period of scientific prosperity, some European scholars visited the region with an interest in the Islamic sciences that were developing here, which paved the way for the beginning of the aforementioned process of scholarly interaction. In the first quarter of the 12th century, this interest had grown even more and reached its peak with the translation of Arabic scientific works into Latin and other Western languages in cities in the Iberian Peninsula, especially in Toledo.

This study aims to determine the transfer of Islamic sciences to Europe via al- Andalus from 1125, when Arabic scientific works began to be translated into Western languages such as Latin, Castilian and Hebrew at the Toledo School of Translators, until 1284, the end of the reign of King Alfonso X of Castile-Leon, known for his interest in Islamic sciences, and the effects of this accumulation of knowledge on the scientific circles in Europe in the following years.

Keywords: al-Andalus, Spain, Translation Activities, Toledo School of Translators, Islamic Sciences.

Tezin tamamını okumak için buraya tıklayınız ENDÜLÜS MEDENİYETİ’NİN AVRUPA’YA İLMÎ ETKİLERİ

Bu tez çalışmasına ulaşmak için Ulusal Tez Merkezi platformunu kullanabilirsiniz.