MEDENİYET TARTIŞMALARI BAĞLAMINDA CEMİL MERİÇ: DOĞU, BATI VE TÜRK TOPLUMUNUN MEDENİYET TASAVVURLARI

Makale Bilgileri

Başlık: Medeniyet Tartışmaları Bağlamında Cemil Meriç: Doğu, Batı ve Türk Toplumunun Medeniyet Tasavvurları
Konular: Sosyoloji
Bölüm: Araştırma Makaleleri

Yazar:

• Kemaleddin Taş
  Süleyman Demirel Üniversitesi
  ORCID: 0000-0001-8759-5147
  Türkiye

Yayımlanma Tarihi: 8 Aralık 2020
Yayımlandığı Sayı: Yıl 2020, Cilt: 126, Sayı: 249

Giriş

Çözümlediği sosyal olgu ve sorunları özgün üslubuyla harmanladığı ürünleriyle Türk fikir hayatının önemli figürlerinden biri olan Cemil Meriç, “Kimim ben?” sorusuna, “Hayatını Türk irfanına adayan, münzevi ve mütecessis bir fikir işçisi” diye cevap veren “özgün” ve “aykırı” bir düşünce adamıdır.

Kendi deyimiyle tecessüslerinin yöneldiği ilk kutup olan Avrupa’dan Asya (Hind) düşüncesine dönen, oradan da Türk toplumuna yönelen, “muhteşem bir mâziyi, daha muhteşem bir istikbale bağlayan köprü olmak” isteyen Meriç, bu anlayışla Osmanlı aydınından Türk aydınına, Batılılaşmadan çağdaşlaşmaya, tarihten günümüze, düşünceden edebiyata, İslamî düşünceden Marksist düşünceye, ideolojilerden anarşi, terör ve anomiye, ansiklopedilerden Kitab-ı Mukaddes’e kanat açan engin bir düşünce zenginliğine sahiptir.

Cemil Meriç’in gayesi; ilmin, sağduyunun, aklın ve imanın kılavuzluğunda, kendimizi yani dünü ve bugünü ile Türk insanını, Türk toplumunu, Türk aydınını, Türk düşüncesini tanımaktır.

Cemil Meriç’in ortaya koyduğu yaklaşımların etraflı bir etüdü yapılmadan bile görülebileceği gibi o, hemen hemen toplumsal hayatımızın bütün aşamalarında, iki asrı geçen bir zaman dilimi boyunca boğuştuğumuz sorunları teşrih masasına yatırmış ve yine birçok sosyal olgu hakkında umulmadık çözüm önerileriyle “kral çıplak” deme cesaretini göstermiştir.

Entelektüel üretim anlamında farklı dünya görüşlerinin rahatlıkla benimseyebileceği verimli bir hayat süren Meriç, XXI. yüzyılda Türk toplumunun küresel ve bölgesel anlamda iç içe olduğu sorunların çözümü adına hâlâ büyük değer taşıyan görüşleriyle incelenmeyi, bugün belki dün olduğundan daha fazla hak etmektedir.

Bu metinde esas olarak, yakın tarihimizde yaşamış, kendine has fikir ve tespitleriyle sıra dışı kalabilmeyi başaran, ömrü boyunca ve halen pek az anlaşılan Türk düşüncesinin önemli isimlerinden Cemil Meriç’in görüşleri, medeniyet tasavvurları çerçevesinde, Doğu, Batı ve özellikle de Türk toplumu doğrultusunda incelenecektir.

Makalenin tamamını okumak için buraya tıklayınız:MEDENİYET TARTIŞMALARI BAĞLAMINDA CEMİL MERİÇ DOĞU, BATI VE TÜRK TOPLUMUNUN MEDENİYET TASAVVURLARI

Erişim Adresi: https: https:https://dergipark.org.tr/tr/pub/tda/issue/58129/823589